صفحه 294

مسئله 1921- عاريه آن است كه انسان مال خود را به ديگرى بدهد كه از آن استفاده كند و در عوض چيزى هم از او نگيرد.

مسئله 1922- لازم نيست در عاريه صيغه بخوانند و اگر مثلاً لباس را به قصد عاريه به كسى بدهد و او به همين قصد بگيرد، عاريه صحيح است.

مسئله 1923- چيزى را كه منفعتش مال انسان است، مثلاً آن را اجاره كرده، مى‏تواند عاريه بدهد، ولى اگر آن چيز تلف شود ضامن است، مگر اينكه شرط كرده باشند كه بتواند آن را به ديگرى بدهد.

مسئله 1924- اگر ديوانه، بچه، مفلس و يا سفيه مال خود را عاريه بدهند صحيح نيست، امّا اگر ولىّ، مال كسى را كه بر او ولايت دارد بنابر مصلحت عاريه بدهد، اشكال ندارد.

مسئله 1925- اگر در نگهدارى چيزى كه عاريه كرده كوتاهى نكند و در استفادۀ از آن هم زياده‏روى ننمايد و اتّفاقاً آن چيز تلف يا معيوب شود، ضامن نيست؛ ولى چنانچه شرط كنند كه اگر تلف شود عاريه كننده ضامن باشد يا چيزى را كه عاريه كرده طلا و نقره باشد، بايد عوض آن را بدهد.

مسئله 1926- اگر طلا و نقره را عاريه نمايد و شرط كند كه اگر تلف شود ضامن نباشد، چنانچه تلف شود ضامن نيست.

مسئله 1927- اگر عاريه دهنده بميرد يا ديوانه و يا مفلس شود، عقد عاريه به هم مى‏خورد و عاريه كننده بايد مال را فوراً به ورثه يا ولىّ او برگرداند.

مسئله 1928- كسى كه چيزى عاريه داده هر وقت بخواهد مى‏تواند آن را پس بگيرد و كسى هم كه عاريه كرده هر وقت بخواهد مى‏تواند آن را پس دهد.

مسئله 1929- عاريه دادن گوسفند براى استفاده از شير و پشم آن و عاريه دادن حيوان نر براى كشيدن بر ماده، صحيح است.

مسئله 1930- اگر چيزى را كه عاريه كرده به مالك ندهد، امّا آن را به جايى ببرد كه صاحبش معمولًا به آنجا مى‏برده، مثلاً اتومبيل را در گاراژى كه صاحبش براى آن درست كرده ببرد، اگر تلف شود، گرچه عاريه را رد نكرده است، امّا ضامن هم نيست.

صفحه 295

مسئله 1931- اگر چيز نجس را براى استعمال خوردن و آشاميدن عاريه دهد، لازم است نجس بودن آن را به كسى كه عاريه مى‏كند بگويد.

مسئله 1932- چيزى را كه عاريه كرده بدون اجازۀ صاحب آن نمى‏تواند به ديگرى اجاره يا عاريه دهد.

مسئله 1933- اگر چيزى را كه عاريه كرده با اجازۀ صاحب آن به ديگرى عاريه دهد، چنانچه كسى كه اوّل آن چيز را عاريه كرده بميرد يا ديوانه شود، عاريۀ دوّمى باطل نمى‏شود.

مسئله 1934- اگر بداند مالى را كه عاريه كرده غصبى است، بايد آن را به صاحبش برساند و نمى‏تواند به عاريه دهنده بدهد.

مسئله 1935- اگر مالى را كه مى‏داند غصبى است عاريه كند و از آن استفاده‏اى ببرد و در دست او از بين برود، مالك مى‏تواند عوض مال را از او يا از كسى كه مال را غصب كرده مطالبه كند و نيز عوض استفاده‏هايى را كه عاريه گيرنده برده، مى‏تواند از او مطالبه نمايد.